حدود سه ماه پیش بریده‌ای از سخنرانی لایو دکتر رنانی در فضای شبکه‌های اجتماعی پخش شد. من هم احتمالاً مثل اکثر دوستان فقط آن بریده را دیدم. با این حال، به دنبال سخنرانی کامل گشتم که در یوتیوب موجود است که می‌توانید با جستجوی این عبارت بدان دسترسی پیدا کنید: محسن رنانی: چرا مهاجرت نمی‌کنم؟
دیدن این ویدئو حدود یک ساعت و ۳۵ دقیقه از شما زمان میبرد که اگر به این موضوع علاقه داشته باشید ارزش دیدن دارد. آنچه دکتر رنانی در آن بریده‌ی پنج دقیقه‌ای گفتند متفاوت از آن یک ساعت و سی دقیقه‌ی باقی مانده است. در اصل ماجرا نگاهی که دکتر رنانی دارند نگاه به مسئله‌ی مهاجرت از نگاه فردی است و فقط همان پنج دقیقه است که به جنبه‌های اجتماعی مهاجرت می‌پردازد. در ضمن، فقط در همان بخش پنج دقیقه‌ی آخر است که دکتر رنانی احساساتی می‌شوند. بقیه‌ی ویدئو بیشتر مباحث عقلی است. جنس صحبت دکتر رنانی و دغدغه‌ای که ایشان مطرح می‌کنند با تمامی سخنرانی‌ها و گفتگوهای مرتبطی که شنیدم فرق داشت.
چند روز بعد از سخنرانی دکتر رنانی، دکتر عبدالکریم سروش پاسخی بدان می‌دهند. آن پاسخ حدوداً ۱۵ دقیقه‌ای را هم می‌توانید در یوتیوب با سرچ عبارت روبرو پیدا کنید: پاسخ سروش به رنانی درباره مهاجرت.
اینکه من با کدام‌یک از این محتوا موافق هستم یا نیستم را هنوز خودم هم نمی‌دانم. احتمال می‌دهم که با هیچ‌یک از محتوای ارائه شده کاملاً موافق نباشم. فکر کردن در مورد محتوا را به روزهای آتی موکول می‌کنم. با این حال یک چیز را ارزشمند می‌بینم: گفتمانی که این دو نفر در مورد این مسئله ایجاد کردند. برای من این مهم‌تر از محتوای گفتمان است.
من فضای کلی فعلی حاکم را فضایی تک‌قطبی می‌بینم. قضایی که در آن جایی برای گفتگو نیست. شاید این نوع گفتمان‌ها کمک کنند که بخشی از جامعه‌ی ما_ که متاسفانه فعلاً منحصر به نخبگان است_ بیشتر به سمت گفتگو کشیده شوند. شاید اگر ما آدم‌ها حرف همدیگر را بیشتر می‌شنیدیم اینقدر به مهاجرت فکر نمی‌کردیم.
پ.ن. کماکان دیگر خودم را وسط ماجرای مهاجرت نمی‌بینم. من مثل سابق به این مسئله به عنوان یک امر شخصی فکر نمی‌کنم و ابعاد اجتماعی‌اش برایم جالب‌تر است.
